Heeft jouw dochter ineens alleen nog maar oog en een sterke voorkeur voor papa? Alleen hij krijgt een kusje voor het slapengaan en mag jouw dochter uit bed halen. Papa mag en kan alles en alleen papa is lief. Of is jouw zoon ineens super gehecht aan mama? Mag alleen zij zijn tanden poetsen en hem op bed leggen en als papa het probeert raakt hij overstuur? Dit zijn allemaal typerende kenmerken van het oedipuscomplex en het elektracomplex, waarover ik je graag meer vertel binnen deze blog. 

De begrippen in deze blog zijn beschreven vanuit psychologische termen. Kinderen hebben niet letterlijk de gedachten die worden beschreven, maar er wordt gekeken naar innerlijke ‘driften’ die ten grondslag liggen aan de genoemde gedragingen. Zo worden bovenstaand genoemde situaties verklaarbaar. 

De fallische fase

Wij als mensen doorlopen verschillende stadia die gerelateerd zijn aan onbewuste driften. Volgens psycholoog Sigmund Freud valt een deel van de peuter- en kleutertijd samen met de fallische fase. Dit is een fase waarbij een kind vooral plezier ervaart aan zijn genitale seksualiteit.  

Het oedipuscomplex

Sigmund Freud beweerde dat het oedipuscomplex een einde maakte aan de fallische fase. Het oedipuscomplex is een belangrijk keerpunt in de ontwikkeling wat optreedt tussen 3 en 6 jaar. Vanaf die levensjaren begint het kind de verschillen tussen mannen en vrouwen op te merken. Jongens beginnen met het tonen van een onbewuste seksuele belangstelling voor hun moeder. Ze gaan hun vader als rivaal zien, omdat ze het idee hebben dat ze met hem moeten ‘vechten’ voor de liefde van moeder. Jongens zien hun vader als een onoverwinnelijk persoon en ze ontwikkelen een angst die zichtbaar wordt als zogenaamde castratieangst. Jongens zullen deze angst overwinnen door de gevoelens voor moeder te onderdrukken en zich in plaats daarvan te identificeren met hun vader. Dit doen ze door zoveel mogelijk op vader te gaan lijken. 

Identificatie is het proces waarbij het kind zoveel mogelijk hetzelfde probeert te zijn als de ouder van hetzelfde geslacht, waarbij ze de houdingen en waarden van de ouder overnemen. Wanneer de oplossing van het oedipuscomplex onvolledig is, kan dit zorgen voor problemen in het latere leven van een kind. Voorbeelden hiervan zijn zwakke morele normen of een slecht gedefinieerde seksuele identiteit. 

Het elektracomplex

Volgens Sigmund Freud gaan meisjes door een soortgelijk proces wat het elektracomplex genoemd wordt. Meisjes beginnen zich onbewust seksueel aangetrokken te voelen tot hun vader. Om de liefde van hun vader te winnen van hun moeder, gaan meisjes zich identificeren met hun moeder en proberen ze zoveel mogelijk op haar te lijken en haar na te doen. 

Identificatie

Als een kind zich gaat identificeren met een van de ouders van hetzelfde geslacht, dan zorgt dit er bij zowel jongens als meisjes voor dat ze de gedragingen rondom gender en waarden van de ouder over gaan nemen. Volgens Sigmund Freud worden op deze manier de verwachtingen van de maatschappij rondom normaal gedrag van mannen en vrouwen doorgegeven aan de nieuwe generatie. 

Gender

Er zijn ontwikkelingsdeskundigen die beweren dat de ontwikkeling van een gender het best kan worden verklaard door andere theorieën. Zij geven aan dat hun kritiek richting Sigmund Freud komt door het gebrek aan wetenschappelijke onderbouwen van zijn theorieën. Zij menen dat kinderen genderstereotypen al veel eerder leren dan hun vijfde jaar, zelfs in eenoudergezinnen. Met sommige aspecten van de psychoanalytische theorie zijn ze het wel eens. Uit onderzoek blijkt dat peuters en kleuters met ouders van hetzelfde geslacht, die geslachtsstereotype gedrag laten zien, dat zelf ook gaan vertonen. Maar daarnaast zijn er ook veel eenvoudigere processen die dit verschijnsel zouden kunnen verklaren. Veel ontwikkelingsdeskundigen zoeken ook naar andere verklaringen voor genderverschillen. 

Het gedrag van jouw kindje waarbij hij of zij een sterke voorkeur heeft voor papa of mama heeft dus niks te maken met of jouw kindje wel of niet van jou houdt. Het is iets wat hem of haar onbewust overkomt en vanzelf weer over gaat naarmate het kind ouder wordt. 

Wil je in één keer alle informatie over de slaapontwikkeling van jouw kleintje en tips & tricks over opvoeding? Dan weet ik zeker dat The Sleep Dojo iets voor jou is! Door middel van video trainingsmodules, gastsprekers, webinars, Live Q&A’s , Casestudy’s en de mogelijkheid om vragen te stellen aan verschillende slaapcoaches zorgen we ervoor dat jij en jouw kleintje weer de slaap ontvangen die jullie verdienen! Bekijk The Sleep Dojo hier!