Zindelijk worden is een belangrijke stap vooruit voor kinderen, in verschillende opzichten. Ze krijgen beheersing over hun lichaam, wat voorheen nog buiten eigen wil om, automatisch, functioneerden. Het zindelijk worden is het begin van bewustwording van verplichtingen en van het systematisch afwerken van dingen. Op deze manier speelt de zindelijkheidstraining een rol in de vorming van het karakter van kinderen en daarmee ook bij de opbouw van een echte vertrouwensrelatie met ouders.

Een ontspannen zindelijkheidstraining berust voor een groot gedeelte op het vermogen van de ouders om in te spelen op wat hun kind aangeeft. In het eerste levensjaar is een baby zich nauwelijks bewust van de darmactiviteit. het produceren van ontlasting overkomt een baby en gaat buiten de wil om: het is een reflex.

Kan ik te vroeg beginnen met zindelijkheidstraining

Ja dat kan. Zo tussen de twaalfde en achttiende maand verandert er vaak iets in de houding ten opzichte van de ontlasting. Het kan zijn dat ze even ophouden met waar ze mee bezig zijn of van gezichtsuitdrukking veranderen, maar ze zijn er dan nog helemaal niet aan toe hun ouders te waarschuwen. Echter, als we tussen de twaalfde en achttiende maand beginnen met zindelijkheidstraining bestaat het gevaar dat zij zich hier plotseling tegen gaan verzetten. Ze lijken het ineens te zijn ‘vergeten’.

Verzet tussen de twaalf en achttien maanden bij ‘vroeg zindelijke baby’s komt vaker voor dan tussen de achttien en vierentwintig maanden. Daarom kun je beter wachten met zindelijkheidstraining tot de tweede helft van het tweede jaar. Het belangrijkste is om kinderen te stimuleren op het moment dat ze er rijp voor zijn. Dan doen ze het niet alleen omdat hun ouders dat zo graag willen. Naast dat het kind er klaar voor moet zijn, is het ook belangrijk dat de ouders er zelf ook klaar voor zijn.

Wanneer kan ik het beste beginnen met zindelijkheidstraining

In de tweede helft van het tweede jaar vertonen de meeste kinderen duidelijke tekenen van bereidheid om mee te werken aan het zindelijk worden. Ze zijn er zich nu veel beter bewust van wanneer er ontlasting moet komen. Ze onderbreken hun spel ervoor of doen wat schuldbewust als ze het in hun broek gedaan hebben. Ze geven hun ouder een teken of maken met een woord duidelijk dat hun luier vies is en dat ze graag verschoond willen worden.

Toilet of Potje

Zelf geef ik de voorkeur, tot aan tweeënhalf jaar, aan een laag plastic potje dat stevig op de grond staat. Kinderen zijn positiever ingesteld ten opzichte van een meubeltje op eigen maat, dat van hen is en waarop ze zonder veel gedoe kunnen gaan zitten. Hun voeten blijven op de grond, ze hoeven geen hoogtevrees te hebben. Tot aan tweeënhalf jaar zou ik de pot schoonmaken en de ontlasting wegspoelen nadat het kind weggelopen is. Het doorspoelen van het toilet kan beangstigend zijn voor hen. Niet alleen door het harde geluid, maar ook omdat ‘hun bezitting’ met een hard stroom weg wordt gespoeld. Als dat door de afvoer verdwijnt, is dat net zo verontrustend als wanneer er iets van henzelf verdwijnt. Deze angst moet serieus genomen worden.

Voordat je begint met zindelijkheidstraining

Voordat je begint met enige vorm van zindelijkheidstraining moet je één of meerdere aanwijzingen hebben gekregen van jouw kindje dat hij er aan toe is. Daarnaast:

• Jouw kindje moet de eerste opwinding over het leren lopen voldoende verwerkt hebben om zo nu en dan rustig te kunnen zitten;
• Jouw kindje moet ook niet in een duidelijke ‘negatieve’ fase zitten, waarin hij in een driftbui uitbarst over ieder voorstel dat wordt gedaan;
• Het zou mooi zijn als hij kon zeggen dat hij naar de wc moet, maar dat is niet van essentieel belang.

Zindelijkheidstraining in 3 stappen

• Stap 1
  • De eerste stap in de training moet niet zijn dat je jouw kindje zijn luier uitdoet en hem op het potje zet. Dat is te vreemd en te plotseling. Het is veel beter om hem er minstens een week lang aan te laten wennen, als een leuk meubeltje dat helemaal voor hemzelf is en waar hij met al zijn kleren aan op kan zitten. Dan zal hij het niet beschouwen als een griezelig ding dat zijn ouders willen gebruiken om zijn bezit van hem af te nemen. Het is een kleine moeite hem mee te nemen naar de winkel waar je het potje uitzoekt.
  • Daarnaast kun je jouw kleintje laten zien hoe je zelf op de grote mensen-wc zit. Maar praat niet meteen over poepen en plassen tot jouw kindje zich op haar gemak voelt en het potje gewoon als een mogelijkheid ziet om op te gaan zitten. Eén nieuw idee tegelijk is genoeg. Laat jouw kindje opstaan en van het potje weggaan wanneer hij wil. Iedere ervaring ermee is nuttig, ook al is die nog zo kort. Jouw kindje moet het zitten op het potje in geen geval als een dwangmaatregel beschouwen, maar als een vrijwillige handeling die hij met trots vervult. Als hij een week lang geweigerd heeft erop te gaan zitten, gun hem dan wat meer tijd.
• Stap 2
  • Als jouw kindje zich eenmaal op zijn gemak voelt op het potje, kun je het idee introduceren dat hij daar zijn ontlasting of zijn plas in kan doen. Je kunt uitleggen dat jij zelf daarvoor van het toilet gebruik maakt. je kunt hem ook laten spelen met een plaspop en water en zand. Nadat je een paar keer gepraat hebt over de mogelijkheid dat hij de ontlasting of een plas doet in het potje, kun je de luier van jouw kleintje uitdoen, hem naar het potje brengen op een moment waarop hij meestal zijn ontlasting doet en zeggen dat hij het maar eens moet proberen. Dwing hem niet als hij niet wil. Probeer het dan een andere keer of een andere dag. Als op een gegeven dag zijn ontlasting voor het eerst in het potje komt, zal hij veel beter begrijpen wat de bedoeling is en gaan meewerken. Ga ongeveer een week met dit dagelijkse ritueel door. Daarbij moet je, direct nadat hij ontlasting in zijn luier heeft gedaan, de luier uitdoen, hem naar het potje brengen om te gaan zitten en hem vervolgens de ontlasting in de luier laten zien. Leg opnieuw uit dat hij zijn eigen potje heeft en dat hij op een dag zijn ontlasting daarin zal doen, net zoals papa en / of mama op het grote mensen toilet. Als je er na een paar weken niet in geslaagd bent ontlasting of urine op te vangen, moet je de hele zaak een paar weken laten rusten en dan voorzichtig opnieuw proberen.
• Stap 3
  • Wanneer jouw kindje begint te begrijpen waar het om gaat en lijkt mee te willen werken, breng hem dan twee- of driemaal per dag naar het potje toe, vooral als hij aangeeft dat hij een plas of ontlasting kwijt wil. Als hij toestaat dat de ontlasting wordt opgevangen, na de maaltijd bijvoorbeeld of als hij een paar uur droog is geweest, zeg dan prijzend dat hij groot is. Maar overdrijf niet.

Wil je in één keer alle informatie over de slaapontwikkeling van jouw kleintje en tips & tricks over opvoeding? Dan weet ik zeker dat The Sleep Dojo iets voor jou is! Door middel van video trainingsmodules, gastsprekers, webinars, Live Q&A’s , Casestudy’s en de mogelijkheid om vragen te stellen aan verschillende slaapcoaches zorgen we ervoor dat jij en jouw kleintje weer de slaap ontvangen die jullie verdienen! Bekijk The Sleep Dojo hier!